Linh muck Giuse Nguyễn Công Đoan, SJ.
Tôi đã chiêm ngắm Chúa Giêsu trong bí tích Thánh Thể, bí tích của tình yêu lớn nhất mà Chúa đã ban cho tôi. Hôm nay tôi đi với Chúa Giêsu vào trong cuộc khổ nạn của Người. Tôi không đi vào cuộc khổ nạn để nhìn cái đau khổ, nhưng để nhìn Chúa Giêsu và thái độ hoàn toàn sống cho tình yêu và chết cho tình yêu. Chúa Giêsu đã thắng thế gian và tội lỗi nhờ sự chấp nhận vào cái chết bằng yêu mến, yêu mến Chúa Cha và yêu mến tôi. Chính Chúa Giêsu đã thực hiện lời mà Chúa dạy tôi: “Ai giữ mạng sống mình thì sẽ mất, ai dám liều đánh mất mạng sống mình thì sẽ được sống.” Tôi hãy nhìn ngắm thái độ của Chúa Giêsu, tâm tình của Người trong suốt cuộc khổ nạn. Tôi không ngừng lại ở lãnh vực tình cảm, luận lý hay tri thức, nhưng tôi đi vào gặp gỡ Chúa Giêsu và tình yêu của Người. Những chuyện gì liên hệ sẽ đến sau. Điều trước tiên là gặp gỡ Chúa Giêsu, xem Người chấp nhận cái chết đến mức độ nào. Làm sao chiêm ngắm Chúa Giêsu trong cuộc khổ nạn? Có lẽ lấy một thái độ đơn sơ của một đứa bé đứng trước nỗi buồn của cha mẹ thân yêu của nó. Nó không hiểu được nỗi buồn của cha mẹ nó, không biết nói gì để an ủi xoa dịu nỗi buồn ấy. Nó chỉ biết đứng nép mình bên mẹ, im lặng cảm thông, chia sẻ sâu xa nỗi buồn của cha mẹ. Có lẽ khi thấy mẹ khóc, nó cũng khóc theo, vì sự cảm thông ấy với cha mẹ mà nó yêu thương hết lòng. Hoặc tôi có thể lấy một thái độ khác, thái độ một người đọc bức thư ghi lại giây phút cuối cùng của một người thân yêu. Người đó sẽ đọc với tất cả con người của mình, bằng sự rung động của mình. Vậy tôi chiêm ngắm Chúa Giêsu trong cuộc khổ nạn theo một trong hai thái độ nêu trên, nhưng với một xác tín rằng Chúa chịu tất cả như thế là vì tôi. Đây là điều rất quan trọng. Không có niềm xác tín này tôi sẽ đọc cuộc khổ nạn của Chúa như đọc một bài tường thuật trên báo. Hằng ngày tôi có thể nghe thấy nhiều chuyện đau khổ của người này người kia, tôi có thể có những xúc động trước những đau khổ đó. Và hơn thế nữa, nếu người thân đau khổ ấy chịu sự đau khổ vì tôi, thì chắc chắn nỗi rung động của tôi sẽ mãnh liệt nhất. Tôi xin Chúa Thánh Thần cho tôi nhận ra Chúa Giêsu chịu khổ nạn là vì tôi. Mỗi một đau khổ Chúa chịu, mỗi một sỉ nhục và cái chết của Chúa đều vì tôi. Chiêm ngắm Chúa Giêsu trong tâm tình này, thì tôi sẽ hiễu được Người và tình yêu Người dành cho tôi.
Tôi nhìn Chúa Giêsu đối diện với các nhân vật bao quanh Chúa trong cuộc khổ nạn. Nhìn thái độ của Chúa đối với từng nhân vật, và thái độ của từng nhân vật bao quanh đối với Chúa. Chính thái độ của từng người sẽ giúp tôi hiểu Chúa Giêsu và tâm tình của Người.
Trước hết tôi thấy đối diện với Chúa Giêsu là thế lực đạo đời: Anna, Caipha, Hội Đồng Kỳ Lão. Họ là những người sẳn sàng đem mạng sống Chúa Giêsu thoả mãn tham vọng của họ. Sẳn sàng trao mạng Chúa Giêsu để cũng cố địa vị của họ. Họ họp để xử Chúa nhưng thật ra bản án đã có rồi. Cuộc họp ấy chỉ là một màn kịch, một trò hề.
Bên cạnh là thế lực chính trị: Philatô, Hêrôđê. Philatô sẳn sàng thí mạng người để khỏi phiền hà, hầu có thể giữ vững ngai toàn quyền của ông ta. Còn Hêrôđê là một ông vua chìm đắm trong sắc dục, đam mê lạc thú, sẳn sàng cười đùa trên mạng sống, trên danh dự của người khác.
Đối diện với Chúa Giêsu còn có đám đông vô tình và tàn bạo. Họ sẵn sàng hô lên những gì người ta dạy họ hô. Những người Pharisêu đã xúi họ la lớn: Đóng đinh nó đi, đóng đinh nó đi! Đám đông này chắc hẳn đã từng say mê nghe Chúa Giêsu giảng, đã từng chứng kiến các phép lạ Chúa làm, không chừng đã có ăn bánh mà Chúa hoá nhiều, và có thể có những người đã từng hoan hô Chúa ngày Chúa vào Giêrusalem. Nhưng bây giờ họ là đám đông vô tình và tàn bạo, bị Pharisêu và ký lục điều động.
Còn ông Phêrô và các người thân thiết của Chúa Giêsu? Mười hai người môn đệ thân thiết nhất của Chúa, thì một người đã ra tay bán Chúa, những người còn lại thì giờ đây đã bỏ chạy mỗi người một ngả. Ông Phêrô theo xa xa để xem chiuyện ra sao, rồi lại đến gần. Rút cục đã chối Chúa 3 lần.
Còn ai nữa? Còn Đức Mẹ. Đức Mẹ đã tin vào lời Thiên Chúa, luôn luôn tin, giờ đây đứng vững dưới chân thập giá bên Chúa Giêsu, để cảm thông tất cả với Chúa Giêsu.
Thái độ của Chúa Giêsu với từng nhân vật này như thế nào? Người giữ một sự thinh lặng, hiên ngang trước thế lực đạo, đời và chính trị. Người có một sự thinh lặng thương xót đối với đám đông vô tình, tàn bạo. Người có cái nhìn tha thứ đối với Phêrô, và cái nhìn cảm thông đối với Đức Mẹ. Chúa săn sóc Đức Mẹ cho đến phút chót, trao Mẹ cho người môn đệ yêu dấu và trao người môn đệ yêu dấu cho Mẹ . Chúa Giêsu đã tha thứ cho tất cả những ai đã hành hạ Chúa: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm.” (Lc 23,34).
Còn một nhân vật quan yếu nhất đối với Chúa Giêsu, đó là Chúa Cha. Chúa Giêsu có lần đã nói với các môn đệ: “Anh em sẽ bị phân tán mỗi người một ngả và để Thầy một mình. Nhưng thầy không cô độc, vì Chúa Cha vẫn ở với thầy” (Ga 16,32). Nhưng trên thập giá, Cha như vắng mặt. Tội lỗi như xua đuổi Cha. Trong vườn địa đàng, con người có sự hiện diện của Chúa, nhưng con người đã xua đuổi Chúa đi vỉ đã không đón nhận tình yêu của Chúa. Nay trên thập giá, Chúa Giêsu chấp nhận tất cả với tình yêu trọn vẹn. Chúa chấp nhận sự vắng mặt của Chúa Cha trong khi hoàn toàn quy hướng về Chúa Cha: “Lạy Cha, sao Cha bỏ Con” (Mc 15,34). Người dau đớn thốt lên lời ấy, nhưng rồi lại trao nộp mình cho Cha: “Lạy Cha, con phó mạng sống con trong tay Cha” (Lc 23,46). Trên thập giá, Chúa Giêsu hoàn toàn hướng về Chúa Cha và tôi. Chúa Giêsu hướng về Chúa Cha với tất cả tình yêu mến của Người, và hướng về tôi trong sự đổ máu đến giọt cuối cùng. Người đã để cho người ta đâm thủng cạnh sườn Người, cho giọt máu và giọt nước cuối cùng đổ ra. Trên thập giá, khuôn mặt của Chúa Giêsu giãi bày tình thương của Chúa Cha và làm chứng tình yêu của Chúa Giêsu đối với Chúa Cha và đối với tôi. Những lời của Chúa Giêsu trên thập giá có thể giúp tôi hiểu tâm tình và thái độ của Chúa Giêsu.
Tôi xin Đức Mẹ giúp tôi đến chân thập giá. Xin Mẹ cầu bầu cho tôi biết yêu mến Chúa Giêsu nhiều hơn. Vì hơn ai hết, Mẹ hiểu Chúa Giêsu chết vì yêu mến tôi.
Cuối cùng hãy nhìn trái tim bị đâm thủng. Đó là tiếng nói cuối cùng khi Chúa Giêsu chết. Nếu tôi muốn nhìn thấy tình yêu Chúa, thì đây, Chúa vạch trái tim ra để giọt máu, giọt nước cuối cùng chảy ra, để nói với tôi: “Ta đã cho con hết rồi, Ta không còn giữ lại một chút gì, Ta đã cho con hết thật rồi đó.” Tình yêu giải thích tất cả. nhìn vào trái tim bị đâm thủng của Chúa Giêsu, tôi sẽ nghe được tiếng gọi tha thiết nhất của Chúa. Tình yêu của Thiên Chúa đã chứa chấp trong trái tim này, và tình yêu ấy mạnh mẽ quá đến nỗi trái tim đã vỡ ra để đổ tràn tình yêu ấy cho tôi. Tôi đưa trái tim của mình ra để đón lấy nước và máu từ trái tim của Chúa Giêsu, hầu Chúa biến đổi trái tim tôi nên giống trái tim của Người, để tình yêu của Thiên Chúa, từ trái tim của Chúa Giêsu, tràn ra và thiêu đốt trái tim tôi, lôi cuốn tôi vào nhịp rung động của trái tim Chúa Giêsu.
Bây giờ tôi bắt đầu vào vườn Giệtsemani với Chúa Giêsu. Rồi tôi theo bước chân Người đến tận bên thập giá. Tôi nhìn Chúa Giêsu cầu nguyện và cùng cầu nguyện với Chúa.
